رئیس نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه فردوسی مشهد خبر داد سایبان رضوی طرحی برای ازدواج آسان، بهنگام و پایدار دانشجویی سایبان رضوی طرحی برای ازدواج آسان، بهنگام و پایدار دانشجویی
ایسنا/خراسان رضوی رئیس نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه فردوسی مشهد از اجرای طرح سایبان رضوی در ۸ دانشگاه منتخب کشور خبر داد.
حجت‌الاسلام دکتر سیدمهدی حسینی مطلق طرح سایبان رضوی را پویشی مردمی، فرهنگی و اقدامی برای ازدواج آسان، بهنگام و پایدار دانشجویی دانست که در این طرح با عنایت امام هشتم و حمایت وزارت علوم تحقیقات و فناوری و خیرین و دیگر شخصیت‌های علمی، فرهنگی، صاحبان صنایع به نیازهایی همچون تامین مسکن دانشجویی متاهلی، جهیزیه و کمک به برگزاری مراسم عروسی دانشجویان توجه شده است.
در ادامه ویدئو توضیحات کامل رئیس نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه فردوسی مشهد را در رابطه با این طرح را مشاهده کنید.
لینک ویئدو: https://www.isna.ir/news/1401041207848/
ایده ای برای سقف بالای سر زوج های دانشجو
زهرا رمضانی، خبرنگار گروه دانشگاه: ازدواج مهم‌ترین فصل زندگی هر انسانی به شمار می‌رود، اتفاقی که اهمیتش را می‌توان از نام‌گذاری اول ذیحجه آن هم به مناسبت ازدواج حضرت علی(ع) و حضرت فاطمه(س) به روز ازدواج درک کرد. ازدواج در تغییر سبک زندگی افراد فارغ از جنس‌شان نقش پررنگی دارد؛ اما انتخاب فردی که بتوان به‌عنوان شریک زندگی از او نام برد، کار آسانی نیست، مقوله‌ای که طی سال‌های اخیر به‌دلیل شرایط اقتصادی و اجتماعی به‌مراتب سخت‌تر هم شده است. چالش‌های ازدواج برای جوان امروزی کار را به جایی رسانده که بخش جالب‌توجهی از آنها زندگی تجردی را برای خود انتخاب کرده‌اند و همین مهم نیز زنگ خطر پیری جمعیت از یک‌سو و افزایش جمعیت مجردان را به صدا درآورده است. در این میان دانشگاه‌های کشور با توجه به میزبانی از نسل جوان، یکی از مراکز مهم در ترویج ازدواج به‌ویژه ازدواج آسان به شمار می‌روند، در چنین شرایطی طبیعی است برنامه‌هایی که از سوی جامعه آکادمیک در راستای تسهیل ازدواج صورت بگیرد، نه‌تنها نقش جالب‌توجهی در افزایش آمار دانشجویی خواهد داشت، بلکه به‌مرور باعث ترویج مقوله ازدواج آسان در بطن جامعه هم خواهد شد.
ثبت‌نام بیش از 2 هزار دانشجو تنها در طرح سایبان مهر
دانشگاه‌های مختلف اقداماتی را در این زمینه انجام داده‌اند؛ اما دانشگاه فردوسی مشهد یکی از سرآمدان این مسیر به شمار می‌رود و از سال‌ها قبل برنامه‌هایی را در این راستا برگزار کرده که مهم‌ترین آن را باید طرح سایبان مهر دانست. طرحی که در سال 89 از سوی نهاد نمایندگی مقام‌معظم‌رهبری و مرکز مشاوره دانشگاه ایجاد شد و تا سال 98، بیش از 6 هزار پرونده در این طرح ثبت شده و 2 هزار ازدواج هم به ثبت رسیده است. صدیقه صراف‌نژاد، مجری طرح سایبان مهر درباره جمعیت دانشجویی که ذیل طرح سایبان مهر قرار دارند، گفت: «ما بانک‌های اطلاعاتی مختلفی داریم که یکی از آنها ذیل پرتابل دانشجویی است که تقریبا نزدیک به 2 هزار دانشجو اعم از دختر و پسر را شامل می‌شود؛ در این بخش تنها اطلاعات دانشجویان دانشگاه فردوسی لحاظ شده است. بانک اطلاعاتی دیگری هم فرم‌های دقیقی است که در این حوزه هم 2 تا 3 هزار دانشجو و در این بخش دانشجویانی خارج از دانشگاه هم داریم.»
او در همین زمینه ادامه داد: «بانک اطلاعات دیگری هم که تحت‌عنوان همرسان سایبان مهر است، در این سامانه افراد خودشان اقدام به ثبت اطلاعات می‌کنند، یعنی متقاضی ازدواج که دانشجوی پسر است، خودش به‌طور مستقیم و زیرنظر کارشناس اقدام به انتخاب فرد موردنظرش برای ازدواج می‌کند؛ درمجموع چند هزار نفری تا امروز از سه طریق مختلف برای ازدواج دانشجویی ثبت‌نام کرده‌اند.»
مسئول واحد خواهران نهاد نمایندگی رهبری در دانشگاه فردوسی مشهد بیان داشت: «در این طرح نگاه‌مان ملی بوده و سعی و هدف‌مان این است که در این سامانه بتوانیم دانشجویان دانشگاه‌های مختلف را به یکدیگر متصل کنیم تا از این طریق امکان آشنایی دانشجویان با یکدیگر صورت بگیرد. اهمیت طرح همرسان به‌حدی است که امروز این مساله به‌صورت کشوری دنبال می‌شود. همین طرح امروز به شکل ارتقایافته از سوی نهاد نمایندگی مقام‌معظم‌رهبری در کشور درحال پیگیری و آماده‌سازی است و به‌زودی از آن رونمایی خواهد شد. قطعا تداوم فعالیت همرسان به‌صورت کشوری اتفاق خوبی در حوزه ازدواج دانشگاهیان رقم خواهد زد.»
ماهانه 2 تا 3 ازدواج از طریق سایبان مهر ثبت می‌شود
یکی از نکات جالب‌توجه درباره سایبان مهر این است که عمده مراجعه‌کنندگان به این سایت را دانشجویان پسر تشکیل می‌دهند. موضوعی که صراف‌نژاد درباره‌اش گفت: «هر روز حداقل 2 یا 3 ورودی جدی از سمت دانشجویان پسر داریم، اما دانشجویان دختر در این زمینه مقاومت می‌کنند و به‌سختی اطلاعات آنها را از طریق دوستان، واسطه‌ها، استادان و حتی خانواده‌هایشان دریافت می‌کنیم.»
او درباره دلیل کم‌اقبالی دانشجویان دختر به این طرح، اظهار داشت: «شاید این تصور ایجاد شود که با این کار یعنی دختران خودشان برای ازدواج اقدام کرده‌اند. قطعا براساس فطرت نیز مردان متقاضی ازدواج هستند و این مولفه در طرح سایبان مهر نیز خود را به‌طور کامل نشان داده است. بااین‌حال بانک اطلاعات خوبی را درباره دانشجویان دختر داریم.» یکی از اصلی‌ترین مولفه‌ها در موضوع آشنایی دختر و پسر برای ازدواج آن هم با جامعه مخاطبان جالب‌توجه، حفظ حریم خصوصی آنهاست. اتفاقی که از چشم دست‌اندرکاران سایبان مهر هم دور نمانده و آن‌طور که صراف‌زاده عنوان می‌کند اطلاعات دانشجویان دختر از طرق مختلف به دست‌شان می‌رسد؛ اما قبل از بارگذاری اجازه شخص دانشجو یا خانواده آن برای این کار گرفته می‌شود.
قطعا میزان ازدواجی که از طریق طرح سایبان مهر صورت گرفته، می‌تواند مولفه‌ای قابل‌قبول برای بررسی عملکرد این طرح که بیش از 10 سال از اجرای علنی آن می‌گذرد، باشد. صراف‌زاده می‌گوید: «به شکل متوسط نیز ماهی 2 یا 3 ازدواج را به‌صورت مستقیم از طریق این طرح داریم، اما با توجه به اینکه هم خودمان نمی‌خواهیم گزارش عملکرد این طرح را به ارگانی ارائه دهیم و هم افرادی که از این طریق ازدواج می‌کنند، تمایل چندانی به اعلام آن ندارند، در عمل نتوانسته‌ایم اطلاعات دقیقی را به دست آوریم.»
سامانه همرسان به‌زودی کشوری فعالیت می‌کند
اجرای طولانی‌مدت طرحی مانند سایبان مهر لزوم ایجاد تغییرات در نحوه اجرا را پررنگ می‌کند. اقدامی که البته صورت گرفته و راه‌اندازی همرسان سایبان مهر نیز در همین راستا انجام شده است. او درباره اصلی‌ترین تغییر صورت‌گرفته در سایبان مهر گفت: «طرح همرسان سایبان مهر را براساس تجربیاتی که داشتیم، ایجاد کردیم. براساس این طرح اعلام کردیم که متقاضی ازدواج که دانشجوی پسر است، زیرنظر کارشناس به انتخاب دانشجوی دختری که شرایط نزدیک‌تری به آن پسر برای ازدواج دارد، اقدام کند. قطعا این مهم باعث افزایش سرعت و دقت می‌شود. البته با توجه به اینکه سامانه سایبان مهر از لحاظ پشتیبانی‌های فنی با مشکلاتی روبه‌رو بود، نتوانستیم به‌صورت علنی این طرح همرسان را افتتاح کنیم. در این راستا از طریق نهاد نمایندگی رهبری در دانشگاه‌ها پیگیری کردیم تا سامانه همرسان به‌صورت کشوری راه‌اندازی شود. براساس آخرین اطلاعاتی که دارم این طرح به‌زودی افتتاح خواهد شد.»
سایبان مهر چگونه کار می‌کند؟
یکی از نکات جالب‌توجه در صحبت‌های واحد خواهران نهاد نمایندگی مقام‌معظم‌رهبری در دانشگاه فردوسی تاثیر غیرمستقیم طرح سایبان مهر است. اقدامی که با تغییر نگاه دانشجویان دختر و پسر نسبت به مقوله ازدواج باید آن را مهم‌ترین دانست. صراف‌زاده درباره نقش این طرح در تغییر مسائل فرهنگی حوزه ازدواج بیان داشت: «این طرح هم دانشجویان دختر و هم پسر را به شکل غیرمستقیم به ازدواج ترغیب کرده است. یعنی دانشجوی پسری که در این طرح ثبت‌نام می‌کند و ما چندین مورد دانشجوی دختر را به او معرفی می‌کنیم اما بعد از مدتی دانشجوی پسر متوجه می‌شود که به‌طور مثال دخترعمو یا دخترخاله‌اش گزینه مناسب‌تری برای ازدواج با او هستند، این اتفاق برای دانشجوی دختر هم به نوع دیگری تکرار می‌شود. یعنی وقتی دانشجویی چندین خواستگار از طریق این طرح پیدا می‌کند، اطرافیانش نسبت به ازدواج او حساس شده و طبیعتا خواستگارانی نیز از نزدیکانش پیدا می‌کند.»
او با بیان اینکه در طرح‌مان بحث آموزش و مشاوره و حتی دوره‌های آموزشی نیز برای دانشجویان یا خانواده‌هایشان برگزار شده که طبیعتا اثرات خود را دارد، افزود: «اما مساله اصلی تجربه‌ای است که چه دانشجوی پسر و چه دانشجوی دختر نسبت به ازدواج پیدا می‌کند. با توجه به اینکه یکی از ویژگی‌های اصلی ما همسان‌گزینی است و معتقدیم دختر و پسری می‌توانند با یکدیگر ازدواج کنند که اشتراکات زیادی داشته باشند، اما هر دوطرف گاهی ایده‌آل‌گرایی غیرمنطقی و ملاک‌هایی دارند که شاید تناسبی با شرایط‌شان نداشته باشد، البته این مقوله در دانشجویان پسر بیشتر است.»
صراف زاده افزود: «بد نیست این مساله را هم بگویم که برخی دانشجویان فردوسی مشهد در طرح سایبان مهر که مراجعه می‌کنند، خودشان فردی را درنظر گرفته‌اند و در این شرایط ما بعد از بررسی شرایط هر دوطرف، یا به آنها می‌گوییم اصلا شرایط ازدواج را ندارند یا درغیر این‌صورت با خانواده‌ها صحبت می‌کنیم و زمینه را برای خواستگاری تسهیل می‌کنیم.»
یکی از ابهامات درباره طرح‌هایی مانند سایبان مهر آن است که تنها دانشجویان می‌توانند در آن ثبت‌نام کنند، موضوعی که مسئول واحد نهاد نمایندگی مقام‌معظم‌رهبری در دانشگاه فردوسی مشهد آن را رد می‌کند و می‌گوید: «فارغ‌التحصیلان هم در سایت سایبان مهر می‌توانند فرم مربوط را پر کنند، تنها تفاوت آنها با دانشجویان این است که پرتابل دانشجویی را در اختیار ندارند. به‌عبارت دیگر سایبان مهر متعلق به دانشگاه فردوسی مشهد است؛ اما این‌طور نیست که بگوییم طرح سایبان مهر تنها برای دانشجویان است.»
از کارویژه‌های کارشناسان سایت سایبان مهر بررسی دقیق وضعیت دانشجویان پسری است که به‌عنوان متقاضی در این طرح ثبت‌نام می‌کنند. یعنی تا شناسنامه آنها احراز نشود، به هیچ‌عنوان به‌عنوان متقاضی درنظر گرفته نمی‌شوند. مولفه دیگر نیز شرایط سنی ثبت‌نام‌کنندگان است، البته این مهم در طرح همرسان سایبان مهر ملاک عمل قرار گرفته است. موضوعی که صراف‌زاده در توضیح کامل آن ادامه می‌دهد: «در همرسان 3 یا 4 سال پیش محدودیت سنی داریم یعنی متولدان 63 برای آقایان و متولدان 66 را برای خانم‌ها درنظر گرفته‌ایم. البته تصور می‌کنم در طرح ملی همرسان شرط سنی برداشته شود تا دامنه بیشتری از مخاطبان را شامل شود. اما تجربه‌مان این است که وقتی پسران سن‌شان برای ازدواج بالا می‌رود دچار وسواس زیادی در انتخاب همسر می‌شوند و عمدتا نیز این نگاه باعث می‌شود ازدواج‌شان به نتیجه نرسد. همچنین این اتفاق برای دختران نیز رخ می‌دهد.»
آغاز طرح سایبان رضوی از عید غدیر امسال
از طرح سایبان مهر و همرسان سایبان مهر که بگذریم، نمی‌توان این مهم را نادیده گرفت که یکی از پیش‌شرط‌های اصلی برای ازدواج دانشجویان، داشتن مسکن است. موضوعی که چالش‌های زیادی را در تحقق ازدواج آسان ایجاد کرده و کمبود خوابگاه‌های متاهلی را به‌عنوان یکی از دغدغه‌های متولیان نظام آموزش عالی تبدیل کرده است. افزایش ظرفیت خوابگاه‌های متاهلی یکی از راهکارهایی است که دانشگاه‌ها و مسئولان وزارت علوم بر آن تاکید جدی دارند، اما به نظر می‌رسد در کنار خوابگاه‌های متاهلی، طرح سایبان رضوی هم در دستورکار متولیان قرار گرفته است. مسئول واحد خواهران نهاد نمایندگی مقام‌معظم‌رهبری در دانشگاه فردوسی با اشاره به جزئیات این طرح می‌گوید: «در طرح سایبان رضوی که از عید غدیر اجرایی خواهد شد، بنا بر این است که ساختمان‌سازی به‌صورت انبوه و صرفا برای جامعه دانشجویی انجام شود، این ساختمان‌ها وسایل زندگی را هم خواهند داشت و دانشجویان به‌صورت موقت یعنی 5ساله و کمتر یا بیشتر در آن اسکان داده می‌شوند. طبیعتا یکی از اصلی‌ترین چالش‌های امروزمان در حوزه ازدواج بحث مسکن است؛ چراکه بسیار پیش آمده افراد تمایل به ازدواج دارند و حتی گزینه موردنظرشان را هم پیدا می‌کنند اما چون موقعیت ازدواج ندارند، اصلا نمی‌توانند قدم جلو بگذارند.» او به اجرای پایلوت این طرح اشاره و تصریح می‌کند: «در وهله اول قرار است طرح در چند دانشگاه به‌صورت پایلوت اجرایی شود و بعد از آن به‌صورت ملی دنبال شود؛ چراکه تا امروز برخی دانشگاه‌ها زمین‌هایی را برای این کار مشخص کرده‌اند و از سمت وزارت علوم نیز حمایت‌هایی از این طرح صورت گرفته و بناست وام‌هایی را برای ساخت مسکن‌های متاهلی به دانشگاه‌ها ارائه دهند. تا جایی که بنده اطلاع دارم هم دانشگاه‌هایی مانند فردوسی مشهد، حکیم سبزواری، اراک، شهرکرد و دو یا سه دانشگاه تهران در مرحله اول طرح را کلید می‌زنند.»
موضوعات فرهنگی؛ چالش اصلی برای انجام ازدواج آسان میان دانشجویان
از تامین بسترهای لازم برای ازدواج دانشجویی که بگذریم، نمی‌توان سختگیری‌های خانواده‌ها و گاه نسل جوان را برای انتخاب شریک آینده‌شان نادیده گرفت. موضوعی که به‌حدی در جامعه ریشه دوانده که ازدواج را یکی از پرتشریفات‌ترین کارها تبدیل کرده و نگاه دختران و پسران را به این مقوله تحت‌تاثیر قرار داده است. صراف‌زاده درباره چالش این روزهای ازدواج میان نسل جوان می‌گوید: «اصلی‌ترین چالش ما فرهنگی است، با وجود همه مشکلات اقتصادی باز هم این حوزه فرهنگ است که در امر ازدواج جوانان مشکل‌آفرین شده است. ما جوانانی را هم داریم که نه‌تنها شغل مناسب دارند، بلکه خانواده‌هایی دارند که از آنها حمایت کافی انجام می‌دهند اما به‌دلیل تفکرات و ملاک‌های غلطی که نسبت به انتخاب همسر آینده‌شان دارند، همیشه با چالش روبه‌رو بوده و درنهایت نیز نمی‌توانند گزینه مناسبی برای خود پیدا کنند. قطعا اگر افراد به‌صورت منطقی به مقوله ازدواج نگاه کنند و خیلی در بند تجملات نباشند، به‌راحتی می‌توانند ازدواج کنند.»
زهرا رمضانی، خبرنگار گروه دانشگاه: ازدواج مهم‌ترین فصل زندگی هر انسانی به شمار می‌رود، اتفاقی که اهمیتش را می‌توان از نام‌گذاری اول ذیحجه آن هم به مناسبت ازدواج حضرت علی(ع) و حضرت فاطمه(س) به روز ازدواج درک کرد. ازدواج در تغییر سبک زندگی افراد فارغ از جنس‌شان نقش پررنگی دارد؛ اما انتخاب فردی که بتوان به‌عنوان شریک زندگی از او نام برد، کار آسانی نیست، مقوله‌ای که طی سال‌های اخیر به‌دلیل شرایط اقتصادی و اجتماعی به‌مراتب سخت‌تر هم شده است. چالش‌های ازدواج برای جوان امروزی کار را به جایی رسانده که بخش جالب‌توجهی از آنها زندگی تجردی را برای خود انتخاب کرده‌اند و همین مهم نیز زنگ خطر پیری جمعیت از یک‌سو و افزایش جمعیت مجردان را به صدا درآورده است. در این میان دانشگاه‌های کشور با توجه به میزبانی از نسل جوان، یکی از مراکز مهم در ترویج ازدواج به‌ویژه ازدواج آسان به شمار می‌روند، در چنین شرایطی طبیعی است برنامه‌هایی که از سوی جامعه آکادمیک در راستای تسهیل ازدواج صورت بگیرد، نه‌تنها نقش جالب‌توجهی در افزایش آمار دانشجویی خواهد داشت، بلکه به‌مرور باعث ترویج مقوله ازدواج آسان در بطن جامعه هم خواهد شد.
